İletilerinizi
kumbara@iskultur.com.tr e-posta adresine ya da

İş Bankası Kültür Yayınları
İstiklal Caddesi Meşelik Sokak No:2 Kat:4 Beyoğlu / İstanbul posta adresine gönderebilirsiniz.

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

Kültür Yayınları İş Türk Anonim Şirketi

İstiklal Caddesi Meşelik Sok.

No:2 Kat:4 Beyoğlu / İstanbul

Telefon: 0 212 252 39 91

Faks: 0 212 252 39 95

www.iskulturyayinlari.com.tr

Kumbara Dergisi

Sayı 24

Üç ayda bir yayımlanır

Kültür Yayınları İş Türk Anonim Şirketi

adına sahibi

Suat E. Sözen

Sorumlu Yazıişleri Müdürü

Ahmet Salcan

Yapım

Bilim ve Çocuk

Yayıncılık Tic. Ltd. Şti.

Yapım, İnteraktif Tasarım ve Uygulama

İnova

İletişim, Reklam ve Yay. Hiz. Ltd. Şti.

www.inovatasarim.com

Genel Yayın Yönetmeni

Çağlar Sunay

caglar.sunay@iskultur.com.tr

Yazarlar

Ayşenur Erkmen

Bediz Büyükyıldırım Gürel

Çağlar Sunay

Muzaffer Özgüleş

Özgür Serdar Altunoğlu

Yasin Emrah Yağız

Görsel Yönetmen

Cemal Töngür

cemal@inovatasarim.com

Grafik Uygulama

Ayça Tercioğlu

Danışman

Klinik Psikolog

Çiğdem Çalkılıç Taylor

PUSULA Psikoloji

İş Bankası tarafından

ücretsiz olarak dağıtılır.

 

 

Böcekler her yerdedir. Minik yapıları sayesinde dünyanın her yanında, her ortamda yaşayan böcekler vardır. Belki boyları çok küçüktür; ama en başarılı hayvan grubu da onlardır. Şu ana kadar isim verilmiş 900.000 böcek türü vardır. Başka hiçbir grubun tür sayısı onlarınki kadar çok değildir. Yeryüzündeki her 10 hayvan türünden 8’i böcektir. Daha da 2 milyon ila 30 milyon arasında tanımlanmamış böcek olduğu tahmin edilmektedir.Yalnızca tür sayısı açısından değil, nüfus açısından da en kalabalık onlardır.

Bulunan böcek fosillerine göre böcekler yaklaşık 400 milyon yıldır yeryüzünde varlar.

Sinekler tat almak için ayaklarını kullanır. Ayakları bizim dilimizden 10 milyon kez daha duyarlıdır.

Dünyadaki her insana 200.000.000 böcek düşer. Yani kişi başına yaklaşık 150 kg böcek

Başını çevirebilen tek böcek peygamberdevesidir.

Boyları 6-11 cm arasında değişen Golyat böcekleri en ağır böceklerdir: Yaklaşık 100 g ağırlığında olurlar.

 

Arılar bizim göremediğimiz morötesi ışınları da görürler. Çiçeklerin birçoğunda arılara yol gösteren (onları çiçek özlerine yönlendiren) morötesi işaretler vardır.

Sivrisinekler kanatlarını saniyede 500 kez çırpar. Gece uyurken kulağımıza gelen o sevimli ses de bundan kaynaklanır.

Yeryüzünde yaşamış kanat açıklığı en büyük uçan böcek bir tür yusufçuktu. Günümüzden 300 milyon yıl önce yaşayan Meganeuropsis permiana’nın kanat açıklığı 65 cm’yi buluyordu.

Normal fotoğraf

Morötesinde çekilmiş fotoğraf

Yusufçuklar saatte 100 km
hızla böcekler dünyasının en
hızlılarından biridir. Aynı zamanda
en keskin görüş de onlarınkidir.

Kanat açıklığı en büyük böcek bir tür güvedir. Orta ve Güney Amerika’da yaşayan beyaz cadı adlı bu güvenin kanat açıklığı 30 cm’dir.

 

Her Eylül ayında Antalya’daki Limyra antik kenti çocukların oluyor. Hem de oyunlarla, atölyelerle, tiyatro gösterileriyle ve gezilerle… Yüzyıllardır sessiz sedasız duran bir Likya kenti nasıl şenleniyor, görmek ister misiniz?

 

Atölyelerin yeri tiyatro olunca, çalışma konuları da doğal olarak sahne sanatlarıyla ilgili oluyor.

Antik tiyatronun altındaki tonozlar sıcakta çalışmak (ve de eğlenmek) için en uygun yer.

 

Ses atölyesinde makarna ve pirinçten bile çalgı yapılıyor! (Sesi nasıl acaba?)

Heykel atölyesindeki heykeltıraşlar iş başında!

Atölyeler boyunca dekoru, kostümleri, maskeleri, kuklaları, oyunları ve danslarıyla hazırlanan gösteriler, etkinliğin sonunda bölgede yaşayanlara sunuluyor.

Kostüm ve dikiş atölyesinin ürünleriyle oyuna hazırlanan çocuklar.

 

Başka arkeolojik alanlarda benzer etkinliklere katılmak ister misiniz? O zaman şunları inceleyebilirsiniz:

Çatalhöyük, Konya

Çocuklar için arkeoloji atölyesi

Yeşilova Höyüğü’nde Arkeoloji Eğitimi
ve Zamana Yolculuk yaz kampı

Köyün en yaramaz çocukları bu atölyede bir araya gelmiş. Enerji fazlalarını “neyimiz eksik?” sorusuna yanıt arayarak ve akıllarına geleni yaparak atmışlar! Akıllarına ilk gelen de futbol oynamak için ‘kalelerinin olmadığı’ olmuş ve meyve kasalarından kale yapmaya koyulmuşlar. Bitirince kendi eserlerinin önünde fotoğraf çektirmeyi de ihmal etmemişler…

“Neyimiz Eksik?”
atölyesi

Minikler için
Limyra konulu bir boyama kitabı bile hazırlanmış.

Şu videoları da
mutlaka izleyin:

 

Böceklerin en başarılı hayvan grubu olmasının nedenlerinden biri de beden yapılarıdır. Bedenleri bir tür esnek zırhla kaplıdır. Küçüktürler, her yere sığarlar ve az yerler; olağanüstü gelişmiş algı organları vardır; kanatları sayesinde her yere uçarak gidebilirler.

 

Köpekbalığının
Dişleri

Uçakların da Üstünde

Beyaz fon üzerinde iç içe
geçmiş mavi, sarı, siyah, yeşil
ve kırmızı renkli beş halka Olimpiyat Oyunları’nın simgesidir. Vermek istediği mesaj, Olimpiyat Oyunları’nın bütün kıtalardan atletlerin bir araya geldiği, bütün ülkelere açık, uluslararası bir etkinlik olduğudur. Ancak halkaların özel olarak karşılık geldiği kıtalar yoktur; hepsi birden Asya, Avrupa, Afrika, Kuzey ve Güney Amerika ile Okyanusya’ya karşılık gelir.

Köpekbalıkları yaşamları boyunca 30.000 diş çıkarabilir.

Orta Afrika’da yaşayan benekli akbabalar zaman zaman 11.300 m yükseklikte
uçarlar.

Nemo noktası yeryüzündeki en ıssız noktadır. Büyük Okyanus’un tam anlamıyla ortasında yer alır. Adını Jules Verne’in Denizler Altında 20.000 Fersah adlı kitabının baş kahramanı Kaptan Nemo’dan almıştır. Nemo Latince’de “insansız” anlamına gelir.

Dünyanın en yüksek 100 dağı Asya kıtasındadır.

Koordinatlar:
45°52’ Güney, 123°23’ Batı

En yakın karaya 2688 km uzakta.

Çevresinde 11,3 milyon km2
boş deniz var.

Uluslararası

Uzay İstasyonu

Auckland

Yeni Zelanda

Paskalya Adası

Maher Adası

 

 

Olimpiyat Madalyası

Pusulaların Yönü

Hep Değişiyor

Yıldırımın Sıcaklığı

Güney Amerika’da yetişen ve dinamit ağacı denen bu ağacın ilginç yanı gövdesindeki dikenler değildir. 60 metreye ulaşabilen bu ağaç olgunlaşan meyvelerini orman tabanına düşürerek tohumlarını yaymak yerine meyvelerini patlatarak içlerindeki tohumları

45 m’lik bir daireye yayar.

Dünyanın manyetik kutupları
sabit değildir; hareket halindedir. Bir zamanlar Kanada üzerinde olan Manyetik Kuzey Kutbu, şu anda Kuzey Buz Denizi’nde ve her yıl yavaşça Rusya’ya doğru ilerliyor.

1913’ten beri olimpiyat altın madalyaları aslında gümüş ile bakırdan yapılır ve üzerleri altınla kaplanır.

1900 yılında ABD’deki arabaların yüzde 40’ı buharla, yüzde 38’i elektrikle ve yalnızca yüzde 22’si benzinle çalışıyordu.

Basketbol ilk oynanmaya başlandığında top olarak futbol topu kullanılıyordu.

Yıldırımlar Güneş’in yüzeyinden 5 kat daha sıcak olur.

 

Eğer koşullar mükemmel olsa, yani hiç düşmanları olmasa ve yeterli yiyecek olsa, bazı böcek türlerinin bir çiftinden bir yıl içinde bütün dünyayı kaplayacak kadar böcek üreyebilir. Ama bu kadar çok böcek türü olmasına karşın, böyle bir şey gerçekleşmiyor. Çünkü böcekler aynı zamanda birçok hayvanın başlıca besin kaynağıdır. Memelilerin, kuşların ve sürüngenlerin yanı sıra, böcekler de başka böcekleri avlayıp yer. Hatta bazı bitkiler bile böceklerle beslenir...

Böcekler yalnızca kendilerinden büyük hayvanların değil, aynı zamanda başka böceklerin de besin kaynağıdır.

Böcekler gerçekte tam bir protein deposudur. Bu nedenle aralarında bazı maymun türlerinin de bulunduğu birçok memeli hayvanın menüsünde yer alırlar.

Belgesellerden çok iyi bildiğimiz gibi
bukalemunlar böceklerin korkulu rüyasıdır. Jet hızıyla fırlayan yapışkan dillerinden kurtulmanın olanağı yoktur.

Hemen akla gelmez ama gerçekte göl ve akarsu kenarlarındaki başlıca böcek avcıları kurbağalardır.

 

Avcılardan kaçtıkları yetmiyormuş gibi bir de bazı oyunbazların elinden kurtulmaya çalışır zavallı böcekler...

Böcekler birçok hayvanın başlıca yiyeceği olmalarına karşın, normal doğa koşullarında yeryüzünün en kalabalık hayvan grubu olmayı başarmışlardır. Güneydoğu Asya mutfağında da belli bir yerleri vardır. Ve eğer bu durum yaygınlaşır da başka ülkelerde de yenmeye başlanırlarsa, korkarız böceklerin de sayısı hızla azalabilir...

En tehlikeli böcek
avcılarından biri de
örümceklerdir. Örümcekler çalıların arasına, ağaç dallarına hatta eski binaların duvar köşelerine kurdukları ağlarında sabırla avlarını beklerler. Ağlarına takılan her beş böcekten biri onların yemeği olur.

Böceklerin bir başka korkulu rüyası da kuşlardır. Gündüzleri kuşlardan saklanıp kaçmaya çalışan böceklere geceleri de yarasalar göz açtırmaz. Yazın sokak lambalarının çevresinde uçuşan yarasalar dikkatinizi çekmiştir herhalde.

Böceklerin çok değerli bir besin kaynağı olduğunu venüs sinek kapan bitkisi de keşfetmiştir.

 

Kulaklık aslında çoğumuza göre yokluğu dayanılmaz sıkıntı yaratan, değerli bir eşyamız hatta bir parçamız! O parçanın en önemli öznesi de kulaklarımız.

Peki farkında olmadan kulaklarımızın düzenli tokatlanması durumuna ne demeli? Hem de bilerek ve isteyerek! Nasıl mı? Masum bildiğimiz, vazgeçilmezimiz kulaklıklarımız aracılığı ile... Şarkılar, bilgisayar oyunları veya filmlerle kulaklarımıza inen masum görünümlü darbeler!

Galiba pek düşünmediğimiz bir konu.

Mors alfabesini dikkatle dinleyen bir telgraf operatörü.

Tabii gençlerin durumu farklı. Onlar kulaklıksız yaşayamazlar.

Yokluğu Bir Dert, Fazlası Zarar

 

Ağğğğhhh! Hepimizin çok iyi bildiği bir an. Kaçıncı evrede yandı acaba?

Kulaklıkların aynı zamanda sessizlik de sağladığını anımsatan güzel bir örnek. Yani kulaklıkla kafa dinlemek de ayrı güzel!

İki süper hareket! Kulaklık boynunda ve ustaca şaha kaldırılmış bir kaykay. 10 puan!

Metrekareye üç kulaklığın düştüğü, kulaklık yoğun ortamlardan birisi.

Doktorlar “Buşon temizliği bu pamuklu çubuklarla yapılmamalı; çünkü bu işlem aslında kiri içeri iter. Kulaklarınızı banyoda hafifçe yıkayın. Çıktıktan sonra başınızı yana eğerek bir havluyla kulağınızın nemini alın” diye uyarıyor.

 

Dünyadaki herkes

aynı anda zıplasa,

ne olurdu?

Acaba işbirliği yapsak yer yerinden oynar mı? Ya da yerçekimini şıp diye kapatsak, ne olur? Bunların gerçekleşmesi olanaksız, bu nedenle sorulması da anlamsız gibi gelebilir. Ama birçok büyük icadın uçuk bazı hayallerden yola çıkılarak gerçekleştiğini de unutmayın!

 

Yerçekimi

olmasa,

ne olurdu?

Sizin de aklınıza takılan ilginç sorular varsa bize yazın, burada yanıtlayalım. Unutmayın, bazen mantıksız görünen sorular büyük buluşlar ortaya çıkarabilir!

 

Aziz Nesin’in Uyusana Tosunum’u okumuşsunuzdur ya da belki Pırtlatan Bal’ı veya Şimdiki Çocuklar Harika’yı okumakla kalmayıp okulunuzda sahnelemiş de olabilirsiniz. Daha başlamadıysanız okumaya hiç üzülmeyin her yeni yaşınıza bastığınızda Aziz Nesin’in yazdıklarından okuyacak yeni kitaplar sizin tarafınızdan keşfedilmeyi bekliyor olacak.

Böylesine üretken bir yazarı merak ediyor olabilirsiniz. 1995 yılında yaşama veda eden Aziz Nesin aslında hem yazdığı onlarca kitapla hem de Çatalca’da çocuklar için kurduğu vakıfla hâlâ aramızda. Biz sizin için Çatalca’ya Nesin Vakfı’na gidip orada yaşayan arkadaşlarınızla uzun uzun söyleştik.

 

 

Çatalca’da kurulan Nesin Vakfı’nın inşaatı 1974’te başlanmış. 1980’de de vakıf ilk çocuklarına kavuşmuş. O günden beri yüzlerce çocuk yaşamış Nesin Vakfı’nda. Mutlu kahkahalarıyla her biri vakfa başka bir güzellik katmış. Çocuklar burada büyümüş ve yaşama atılmışlar. Bu çocuklardan biri de 1990’da 12 yaşındayken Nesin Vakfı’na gelen ve bugün vakfın müdürü olan Süleyman Cihangiroğlu. Eğitim müdürlüğü görevini de Özgün Dündar Cihangiroğlu üstlenmiş. Onlar çocukların Süleyman Abisi ve Özgün Ablası. Daha bir sürü abi, abla ve kardeşin olduğu kocaman, sıcacık bir aile burası.

Nesin Vakfı’nın kapısından girer girmez eşsiz bir yere adım attığınızı anlıyorsunuz. Her karışına özenilmiş, yaşayan herkesin izlerini taşıyan bu kocaman ailenin güzelim bahçesi karşılıyor sizi. Hemen kendi dünyasının içine alıveriyor. Burada olup biten her şeyin sorumluluğu birlikte paylaşılıyor. Kararlar birlikte veriliyor, işler birlikte yapılıyor. Buradaki çocuklar bir köpeğin, bir çiçeğin de kendileri kadar yaşamaya hakkı olduğunun bilincindeler. Doğayla iç içe olmak çok küçük yaşlarda birçok şeyin değerini kavramalarını sağlamış. Doğa, emek ve estetikle yoğurdukları yaşamlarından büyük keyif alıyorlar. İşte bu keyif, kapıdan içeri giren herkese bir anda bulaşıveriyor. Hissettiğiniz bu tarifsiz mutluluğu merak edip soru sormamak kolay değil. Eh, biz de merak ettiklerimizi soruyoruz hemen.

 

5 Ağustos’ta Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde 31. Olimpiyat Oyunları düzenlenecek. Modern olimpiyatların birincisi 1896’da Atina’da yapılmıştı. 120 yıl önce düzenlenen ilk olimpiyatlarla birlikte aslında bir efsane yeniden canlanmıştı. Bu, genç Phidippides’in yaşamı pahasına yaptığı “Marathon” koşusuydu. Gelin hep birlikte bu olimpiyat oyunlarının simgesi sayılan maraton efsanesine şöyle bir göz atalım.

 

Phidippides’in Marathon yolundaki heykeli.

 

Bu yaz neler yapacaksınız? Ailenizle birlikte bir sahil kasabasına ya da hiç görmediğiniz yerlere gitmek, yaşıtlarınızla birlikte on beş günlük bir kampa katılmak gibi planlarınız olsa da büyük olasılıkla tatilin bir bölümünü de yaşadığınız kentte geçireceksiniz değil mi? Gündüzlerin genellikle biraz sıcak ve uyuşuk geçeceği güzel tatil günlerinin hafif esintili akşamüzerlerine biraz renk katmaya ne dersiniz?

Kaykayın üzerinde rahat etmek için bir çift kaykay ayakkabısı, bu spora özgü rahat edebileceğiniz giysiler giymek; güvenli kayabilmek için bir kask, bileklik ve dizlik kullanmak çok önemli. Bir de mümkünse yalnız değil de arkadaşlarla birlikte kaymak!

 

Arkadaşlarınız kaykay sporu ile ilgili deneyimlerini paylaştılar:

Kerem

13 yaşında

Leyla

12 yaşında

Zor bir spor olan kaykay son zamanlarda oldukça popüler. Benim de geçtiğimiz yaz başladığım ve severek yaptığım kaykayın alt dalları da var. Bunlar sokak stili (streetstyle), eğitim stili (vertstyle), serbest stil (freestyle) ve yokuş aşağı (downhill) olarak dört gruba ayrılıyor. En yaygını sokak stili. Şahsen ben sokak stili ve yokuş aşağı yapsam da diğerlerinin de çok seveni var. Sokak stili dediğimiz, sokakta herhangi bir kaldırım, basamak ya da rampada yapılan çeşitli hareketlerden oluşuyor. Zor fakat internette çokça eğitim videosu var. Başlangıç hareketlerinden başlayarak ileri düzeylere geçen sokak stilcilere “ollie” hareketini tavsiye ediyorum. Daha sonra flip dediğimiz zıplayarak kaykayı çevirmek var; ancak bu tabii daha ileri bir düzeyde yapılabilir. Yokuş aşağı dediğimiz stilde teknik beceri göstermeden yokuşlardan aşağı doğru kayılıyor. Dengeyi sağlamak zor olsa da arkadaş grubuyla yapmak oldukça eğlenceli.

Ben bir anımı anlatmak istiyorum,
daha doğrusu kaykaya bakışımın nasıl değiştiğini. Normal bir gündü. Canım çok sıkılmıştı. İnternetten ne yapabileceğime baktım, fakat güzel bir şey bulamadım. Sonra aklıma kaykay sürmek geldi. Fakat düz yolda heyecansız bir şekilde sürmek de ilgimi çekmemişti. Bilgisayarımı açıp kaykaylarda yapılabilecek hareketlere baktım. Birkaç hareketi anlamaya, çözmeye çalıştım. Bahçede bu hareketleri yapamayacağım için parka gittim. Oradaki eşyalarla kendime rampalar oluşturdum. Hareketleri gerçekten de yapabiliyordum!
O gün kaykayın yalnızca yokuşlarda değil, her yerde kullanışlı olduğunu fark ettim.

 

Böcekleri çok seven, hayatını onlarla geçiren insanlar olabilir mi acaba? Varsa, bunlara ne denir? Çılgın mı, yoksa korkusuz mu? Yanıt, hiçbiri! Evet, insanın karşısına kolay kolay böyleleri çıkmaz! Genellikle insanlar böceklerden korkar ya da tiksinir; hatta entomofobi diye bir korku tipi bile vardır. Oysa kimileri bu canlıların peşinden koşar! İşleri güçleri bu olur, bütün gün böcek arar dururlar…

Böceklerin renkleri, biçimleri, yaşamları, antenleriyle iletişim kurmaları, sabırla yuva yapmaları ve onlarla ilgili daha birçok şey size de ilginç geliyorsa, siz de bir “böceksever” olabilirsiniz. Öyleyse gelin, bu konuda size örnek olacak biriyle tanıştıralım sizi. İşte, karşınızda böcek koleksiyoncusu Onur Kenber.

 

 

“Mutlu Yıllar Sana, Mutlu Yıllar
Sana, Mutlu Yıllar, Mutlu Yıllar,
Mutlu Yıllar Sana!!!”

James Jones uyanıp bir de baktı ki evcil kedisi şarkı söylüyor, burnunun dibinde kocaman bir hediye paketi sallıyor!..

Eh, ne de olsa bu herkesin bildiği sıradan kedilerden değildi. Bu, SüperKedi’ydi.

“Hediyeni kendi patilerimle paketledim,”
dedi gururla.

James, yattığı yerde doğrulup heyecanla paketi elledi. İçinde yumuşak bir şey vardı. Acaba neydi bu?

SüperKedi, Kaplan isimli sıradan bir sarman kedi olduğu zamanlarda James’e hiç hediye almazdı. Ama James’in küflü, toksik çorabını

Yazan:

Jeanne Willis

 

yediğinden beri artık her şey çok farklıydı. Artık onun süper güçleri vardı.

Şarkı söylemenin, bir sürü dil konuşmanın, kötülerle savaşmanın yanı sıra seloteyp kullanmasını da beceriyordu.

“Kendim tasarladım,” dedi SüperKedi. “Umarım üzerine oturur.”

Paketin içinden; babasına ait eski bir pantolondan ve kız kardeşi Mimi’nin simli bale yeleğinden yapılmış bir süper kahraman kostümü çıktı.

“Senin en sevdiğin çizgi roman kahramanı Kaplan-Adam’dan esinlendim,” dedi SüperKedi. “Hadi, denesene!”

James yataktan çıktı, kostümünü pijamalarının üstüne giydi ve aynaya baktı. Yelek o kadar küçük gelmişti ki yelek gibi değil, büstiyer gibi duruyordu. Altına giydiği şort ise o kadar bol duruyordu ki, ipini bağlasa bile hâlâ altına çuval bağlamış soytarıya benziyordu. Ancak hoşuna gitmiş gibi davranmak için elinden geleni yaptı.

“Teşekkür ederim, SüperKedi!” dedi. Doğru sözcükleri bulmakta epey zorlanıyordu. “Bu... Eee... Şey... Bu...”

“Senin her zaman istediğin şeydi!” dedi SüperKedi onun sözünü kendi tamamlayarak. Yüzünde kocaman bir gülümseme vardı.

“Fantastik! Artık birbiriyle uyumlu süper kahraman kostümlerimiz var. Eh, ne de olsa biz bir takımız.”

“Doğru söylüyorsun,” dedi James.

“Birlikte Sayın Kont Gerisayım’ı nasıl alt ettik ama?”

Çılgın matematikçinin ismini duyar duymaz SüperKedi’nin tüyleri diken diken oldu.

“Dünyadaki tüm patatesleri nasıl yok etmeye çalıştığını asla unutmayacağım,” dedi. “Ancak işler sarpa sardığında tüm dünya bize güvenebilir... Bu arada, patates demişken... Mmm... Canım kızarmış patates çekti!”

James gülümsedi. Bazı şeyler, asla değişmiyordu. SüperKedi, bir aslanın hızına ve gücüne sahipti belki, ama midesi hâlâ o eski, tembel kedinin midesiydi.

“Kahvaltı ister misin?” diye sordu James kostümü üstünden çıkarırken.

“Kostümünle dolaşmayacak mısın?” diye sordu SüperKedi kaşlarını çatarak.

James hayvan dostunu üzmek istemiyordu, ama aşağıya o kılıkta inemezdi.

“Üstümden çıkarmayı hiç istemiyorum!” dedi. “Ama Mimi’nin beni süper kahraman

 

kostümüyle görmesine izin veremem. Bizim suçla savaştığımızı öğrenirse, hemen annemlere anlatır. O zaman her şey berbat olur.”

“İyi akıl ettin,” dedi SüperKedi. O sırada, insan gibi iki bacak üstünde kapıya doğru yürüyordu. “Hadi aşağı kata kadar yarışalım... Bir an önce diğer hediyelerini de görmek istiyorum.”

James ona hatırlatmak zorunda kaldı: “Ailemin yanında Kaplan gibi davranmayı unutma sakın. İki bacak üstünde yürümek yok, tamam mı?”

SüperKedi, derin bir iç çekti; dört ayağının üstüne indi ve James’in peşi sıra basamaklardan inmeye koyuldu.

James, tüm doğum günü hediyelerine bayılmıştı. En çok yeni spor ayakkabılarını, meşin futbol topunu ve anneannesiyle dedesinin aldığı kimya setini beğenmişti. Setin içinde koruma gözlükleri bile vardı.

Keselerin içindeki tozları karıştırıp nasıl reaksiyona gireceklerini görmek için sabırsızlanıyordu. Tam kutudan test tüplerini çıkartıp harikalar yaratmayı umuyordu ki, annesi ona kırmızı bir zarf verdi.

“İşte sana büyük hediye,” dedi ona annesi. “Babandan ve benden.”

“Ben de hediye istiyorum!” dedi Mimi, yüzünü asıp masaya yumruklarıyla vurarak.

“Ama bugün senin doğum günün değil,” dedi James. “Bugün, benim ve Kraliçe’nin doğum günü.”

James, doğum gününün Kraliçe’nin doğum günüyle aynı olmasını seviyordu. Bu, ona önemli biriymiş gibi hissettiriyordu. Ama Mimi, bu durumdan hiç hoşnut değildi.

“Neden benim doğum günüm bugün değil?” diye bağırıp, ağabeyini masanın altından teklemedi. “Bugün benim de doğum günüm olacak işte!”

Başka zaman olsa James, kız kardeşinin saçını çeker, ona saçmalamayı kesmesini söylerdi.

Ancak doğum gününde azar işitmek istemiyordu, bu yüzden Mimi’yi duymazdan gelip zarfı açtı. Bir anda gözleri parladı. İçinde, Londra Hayvanat Bahçesi bileti vardı.

“Bu öyle bildiğin sıradan biletlerden değil,” dedi annesi. “Bütün gün boyunca hayvanat bahçesi bakıcısıyla dolaşıp hayvanları, aslanları, hatta kaplanları bile besleyebileceksin.”

“Müthiş!” dedi James. “Teşekkür ederim!”

 

James hayvanları, özellikle kaplanları çok seviyordu. En sevdiği çizgi roman kahramanının adı bile Kaplan-Adam’dı. Hatta evde baktığı kedisinin ismi bile Kaplan’dı!

“Bu haksızlık! Kaplanları ben besleyeceğim!” diye sızlandı Mimi.

“Hayvanat bahçesine ailecek gidiyoruz, Mimi,” diye açıkladı annesi.

James gözlerini devirdi. “Bana sormadan niye Mimi’yi doğum günüme davet ettiniz, hiç anlamıyorum,” diye şikâyet etti.

“Ben kaplanları beslerken yanıma yanaşmasa iyi olur. Heh heh!”

Mimi korkudan o kadar yüksek sesle bağırdı ki, SüperKedi patileriyle ellerini kapadı.

“Şşş!” dedi babası. “Şurada haberleri dinlemeye çalışıyorum. Kraliçe’nin sarayında çok tuhaf bir olay meydana gelmiş.”

Ardından radyonun sesini açtı.

“Elimize geçen haberlere göre Kraliçe’nin şafak vakti başlayan doğum günü şöleni sırasında Majesteleri, Kraliyet Ailesi ve misafirleri, Başbakan, Birleşik Devletler Başkanı ve Savunma Dairesi Başkanı; hepsi birden esrarengiz bir uyku hastalığına yakalandılar...”

Bu sürükleyici öykünün devamını SüperKedi Parti-Huysuzuna Karşı kitabında bulabilirsiniz...

200

sayfa

14 TL

 

Yolcu uçağı

10.000 m

Dünyanın
en yüksek dağı

Amerika’nın en yüksek dağı

Afrika’nın
en yüksek dağı

Avrupa’nın
en yüksek dağı

Türkiye’nin
en yüksek dağı

Aconcagua

6.963 m

Kilimanjaro
5.895 m

Elbruz
5.642 m

Halife Burcu, Dubai
828 m

Keops Piramidi, Mısır
138 m

Ağrı
5.137 m

Everest

8.848 m

Dünyanın
en yüksek binası

Krubera mağarası

Gürcistan’daki bu mağara o kadar derin ki sonuna ulaşmak
27 gün sürüyor.

Mponeng
altın madeni

Güney Afrika’daki dünyanın en derin altın madeni Mponeng’e her gün 4500 dolayında işçi iniyor ve altın çıkarıyor.

Sakhalin
petrol kuyusu

Rusya’nın Sakhalin Adası’ndaki bu petrol kuyusu insanların açtığı en derin kuyudur.

 

8000 m’den yukarıda oksijen miktarı o kadar azalır ki özel tüpler olmadan soluk almak olanaksızlaşır. Bu nedenle Everest’e çıkan dağcılar da oksijen tüpü ve oksijen maskesi kullanırlar.

Titanic batığı, 1912

Atlas Okyanusu

Titanic yolcu gemisi 1912’de bir buzdağına çarpıp batmıştır. Enkazı inceleyen bilim insanları demir yiyen bir bakteri keşfetmişlerdir. Bu bakteri yüzünden 20 yıl sonra enkazdan geriye yalnızca bir iz kalacağı düşünülüyor.

Deepsea Challenger

denizaltısı

Bu denizaltıyla 2012’de dünyanın en derin çukuru olan Mariana Çukuru’na inildi. Tek kişilik bu minik denizaltının kaptanı Titanik ve Avatar filmlerinin ünlü yönetmeni James Cameron’du.

Mariana
Çukuru,
Büyük
Okyanus

Dünyanın en derin doğal çukuru

İspermeçet balinası

Derine dalabilen en büyük memeli türü.

Karanlık Deniz

Güneş ışığı bu noktadan sonra etkisini yitirir.

Salyangoz balığı

Videoya kaydedilebilmiş, en derinde yaşayan balık türü.

Sirrüs bulutları

5.000-13.000 m

Kümülüs bulutları

1.000-3.000 m

 

Her illüzyon gösterisinde olduğu gibi bunda da kusursuz bir gösteri için önceden seyircisiz birkaç çalışma yapmanızda yarar var. Bardağı masaya ters çevirip koyma aşaması, birçok illüzyon gösterisinde olduğu gibi biraz el çabukluğu istiyor.

Kâğıt ya da plastikten (yani saydam olmayan) 3 bardak

4 parçaya ayıracağınız bir peçete

 

 

Yaramaz kedilerin başlarına geleceklerden habersiz bir şekilde, minik köpek yavrusuyla dalga geçtikleri bu iki kare arasındaki 10 farkı bulabilecek misiniz?

 

Beyninizi Çalıştırın!

Karenin içini A’dan F’ye kadar harflerle öyle doldurun ki yalnızca her satır ve her sütunda değil, karenin içindeki küçük dikdörtgenlerde de A’dan F’ye kadar harfler olsun.

Kutuları doldurmak için, kutuların üzerine istediğiniz harfi bulana kadar tıklayınız.

 

Elinizde birbirinin aynı görünen 9 bilye var. Bunlardan biri diğerlerinden azıcık daha ağır. Aşağıdaki teraziyi yalnızca 2 kez kullanarak ağır olan bilyeyi bulabilir misiniz?

 

Adları yanlış yazılmış bu deniz hayvanlarını bulabilir misiniz?

 

İki Fil ile
Mat Etmek

Çekişmeli geçen bir satranç oyunuydu. İki taraf da düşünerek oynuyor ve dikkatli hamleler yapıyordu. Oyun ilerledikçe beyaz bir fil öne geçmeyi başardı. Geriye düşen siyah daha dikkatli oynamaya çalışsa da ikinci filini kaybetmekten kurtulamadı. İki fil geride olan siyahın aklına çok güzel bir fikir geldi. Eğer geri kalan tüm taşları değişmeyi başarabilirse, oyunda yalnızca beyazın iki fili kalacaktı. Eğer beyaz iki fil matını bilmiyorsa oyun berabere bitecekti. Hamleler birbirini kovalıyor, zaman uzadıkça uzuyordu. Siyah oyuncu dikkatli hamlelerle geri kalan tüm taşları değişmeyi başardı ve beyazı iki filiyle baş başa bıraktı.

Hamle sırası kendisinde olan beyaz iki fil matı için satranç derslerinden öğrendiği ilk adımı anımsadı.

 

10. Fc7 Şf8 11. Fd7 Şg8 hamleleriyle beyaz, rakibin şahını g8 karesine kadar götürmeyi başardı. Ama dikkatsiz bir hamle yaparsa, siyah şahın h7 karesinden uzaklaşabileceğini de fark etti. Bunu engellemek için hemen kendi şahıyla bu kaçış karesini kapatmayı düşündü.

12. Şg6 Şf8

Beyaz, anımsadığı üç adımı başarıyla uygulamış ve siyahın şahını satranç tahtasının köşesine sıkıştırmıştı.

Beyaz için geriye yalnızca mat hamlelerini oynamak kalmıştı. Siyah, mat olacağını ve kurtuluşunun olmadığını anlasa da beyazın mat etmesini bekledi.

13. Fd6+ Şg8 14. Fe6+ Şh8 15. Fe5#

Beyaz, adımları doğru izleyerek iki fil matını yapmayı başarmıştı.

Aşağıda taş dengelerine dikkat ediniz ve mat edip edemeyeceğinizi seçiniz.

Tüm taşlar değişilmiş ve geriye yalnızca şahlar kalmış. Bu durumda ne olur?

Beyazların yalnızca iki fili kalmış.
Kaç hamle içinde mat edebilmesi gerekir?

 

Yeni ve sıradışı tasarımı olan bu kitapta Dünyamız altı bölümde ele alınan 30 konuda anlatılıyor. Bölümler şunlar:

- Uzayın İçinde Dünya

- Yerküre’nin Yapısı

- Hava Koşulları ve İklim

- Suyla Kaplı Dünya

- Şaşırtıcı Ekosistemler

- Yerküre’nin Geleceği

Her konu yaklaşık 30 saniyede okunabilen bir yazıyla anlatılıyor. Bu yazının yanındaki sayfada da konuyu açıklayan bir resim ya da şema yer alıyor. Ayrıca konunun 3 saniyede okunan bir de özeti veriliyor. Her bölümden önce verilen minik sözlükler de bölümdeki konularda geçen bazı kavramları açıklıyor. Bu kitapla dünyamız hakkında birçok şeyi çok kısa bir sürede öğrenebilirsiniz.

Yazan: Anita Ganeri

Çeviren: Ali Berktay

Editör: Nevin Avan Özdemir

 

Kaplan bir zamanlar sıradan bir ev kedisiydi. Ama bir gün sahibi James’in küflü çorabını yiyince her şey değişti. O süper güçleri olan bir kediye dönüşüverdi. Şarkı söylemenin, bir sürü dili konuşmanın, kötülerle savaşmanın yanı sıra, seloteyp kullanmasını da beceriyordu.

Kraliçenin doğum günü şöleni sırasında kraliçe ve bütün davetliler uyku hastalığoına yakalanır. Bir tek Sinyor Megatık yakalanmamıştır. Süper kedi onun aslında Kont Gerisayım olduğunu anlar ve kraliçeyi kurtarmak için kolları sıvar. Bakalım başarabilecek mi?

Luke dünya rekorlarına takıntılı bir şekilde meraklı on yaşında bir çocuktur. Port Bren köyünde annesi ve büyükbabasıyla birlikte yaşar. Doğum gününde köyün bir tehlikeyle karşı karşıya olduğunu öğrenir. Köyün evleri yıkılıp atık tesisi yapılacaktır. Bunu engellemek için Luke köylülerin bir haftada 50 dünya rekoru kırmasını sağlayıp köyü dünyaya tanıtmayı planlar.

Çok komik olaylarla dolu bu sıcacık kitap yaz gecelerinde okumak için ideal.

Nicholas, Sophie, Josh ve Scatty Paris’e gelirler. Ama burası düşman kaynamaktadır. Büyücü Dee ve onun için çalışan Nicollo Machiavelli onları yakalamaya çalışmaktadır.

Artık herkes Josh ile Sophie’nin kehanette adı geçen ikizler olduğunu bilmektedir. Ancak kendileri de dahil kimse güçlerinin sınırlarını tahmin edememektedir. Ve olaylar hiç kimsenin beklemediği bir şekilde gelişmeye başlar.

Altı kitaplık bir dizinin ikincisi olan bu çok sürükleyici kitabı bırakıp da başka bir işle ilgilenmek neredeyse olanaksız.

 

İdil Su Ayaz

Zeytinburnu Ziya Gökalp İlkokulu 1/E

İstanbul

İldem Bulut

Türk Telekom İlkokulu 3/E

Mersin / Yenişehir

Zeynep Yetgin

Oğuzhan İlkokulu

İstanbul

 

Derin Su Yücesan

Bostancı Atatürk Ortaokulu 7/D

İstanbul

Selen Bilgineşi

İl Genel Meclisi İlkokulu 2/C

Gebze / Kocaeli

 

Erkek ateşböcekleri yaklaşık 5 saniyede bir ışık yayar.

Bu eşsiz ışık gösterisinin aslında basit bir amacı vardır: üremek. Erkekler kendilerini dişilere olabildiğince güzel göstermek, onların ilgisini çekmek için yakarlar ışıklarını. Dişiler de beğendikleri bir

ışık gördüklerinde ona karşılık verir.

Işık, ateşböceklerinin bedenlerinde gerçekleşen kimyasal bir tepkime sırasında oluşur. Karınlarının alt kısmındaki özel hücrelerden lüsiferin denen bir madde salgılanır. Lüsiferin oksijenle tepkimeye girdiğinde ışık yayılır.

Ateşböceklerini yakalayabilirseniz, bir kavanozda tutabilirsiniz. Kavanozun kapağında hava girişi için küçük delikler açmayı ve tabanına da nem için ıslak bir parça kağıt havlu koymayı unutmayın! 1-2 gün sonra yine doğaya bırakırsınız...

Ateşböcekleri sıcağı ve nemi sever. Ilıman ülkelerdeki ormanlarda, çayırlık alanlarda, göl ve ırmak kenarlarında yaşarlar. Ama her yerde de göremezsiniz onları. Gördüğünüz zaman kendinizi şanslı saymalısınız; çünkü ılık bir yaz gecesinde ateşböceklerinin ışık gösterisinden daha etkileyici ne olabilir?

Ateşböceklerinin çıkardığı renk sarı, yeşil ya da turuncu olabilir.